UNDP Ta Buqaci Inganta Hadin Kan Sojoji Da Fararen Hula A Yankunan Da Ake Fama Da Rikici

UNDP Ta Buqaci Inganta Hadin Kan Sojoji Da Fararen Hula A Yankunan Da Ake Fama Da Rikici
 
Hukumar UNDP ta jaddada buqatar samar da ingantaccen haxin gwiwa tsakanin sojoji da farar hula don inganta ayyukan jin qai da tallafa wa zaman lafiyar da farar hula ke jagoranta a yankunan da ake fama da rikici.
 
Wakiliyar UNDP a Nijeriya Elise Attafuah, ranar Litinin a Abuja, ta jagoranci bikin bude taron bita na kwanaki biyar ga jami’an hadin gwiwa na jami’an tsaro, da ma’aikatan sa ido da tantancewa kan yadda ake shawo kan rikice-rikice da kuma samar da tsaro bakidaya.
 
Taron wanda UNDP ta shirya domin nuna kwarewar aikin soja a cikin shirye-shiryen daidaituwa a tafkin Chadi da shirye-shiryen Liptako-Gourma.
 
Attafuah wanda Mataimakin Daraktan Ayyuka A Hukumar UNDP a Nijeriya Blessed Chimuruta ya wakilta, ta jaddada cewa ba za a iya samun nasarar tabbatar da zaman lafiya ba sai ta hanyar matakan tsaro.
 
“A cikin kwanaki uku masu zuwa, muna tafiya kan tunani da koyo, tare da yin nazari kan ayyukanmu na farar hula da soja a cikin shekaru biyar da suka gabata.
 
“Wannan taron bitar yana ba da dama ta musamman don karbar yadda muke hulɗa da jami’an tsaro na gida, na ƙasa, da na yanki, don tallafa wa al’ummomin da muke aiwatar da shirye-shiryen daidaitawa.
 
"Ta hanyar raba abubuwan da muke da su da mafi kyawun ayyuka, muna da niyyar inganta tsarinmu da kuma guje wa wucewar jihohi."
 
Mai ba da shawara kan rigingimun yankin na UNDP Millicent Lewis Ojumu, ta bayyana irin sarkakiyar shirin da kuma muhimmiyar rawar da jami’an hadin gwiwa na jami’an tsaro ke takawa wajen gudanar da hada-hadar jama’a da nufin daidaita yankunan da ke fuskantar kalubale.
 
Ta ce, “Shirin tabbatar da zaman lafiya da UNDP ke ci gaba da aiwatarwa a cikin kasashe shida na tafkin Chadi da kuma shirin Liptako-Gourma yana bukatar mu kasance da matukar dacewa da yadda al’amura ke tafiya a cikin al’ummomin da muke aiki.
 
“Jami’an hulda da jami’an tsaronmu na kan gaba wajen tabbatar da cewa hadin gwiwa tsakanin al’umma da jami’an tsaro na yin aiki mai kyau wajen daidaita wadannan yankuna masu matukar wahala.
 
"Muna neman haduwa a nan don yin nazari a cikin shekaru biyar da suka gabata cewa cibiyar tabbatar da zaman lafiya ta yankin ta fara aiki, duba tsarinmu, duba darussan, duba abubuwan kwarewa, duba fahimtarmu game da mahallin, da daidaita kanmu."
 
Ta kuma bayyana tsarin hadin gwiwa na UNDP, tare da yin aiki da gwamnati don tabbatar da mafi karancin matakan tsaro da ke ba da damar aiwatar da ayyuka don tabbatar da samun dama ga ayyuka.
 
“Daya daga cikin muhimman ka’idojin shi ne, akwai karancin tsaro da gwamnati za ta iya ba da tabbacin ta yadda za mu shigo da tsare-tsare da za su ba mu damar aiwatar da ayyukan da za su tabbatar da ci gaba da samar da ababen more rayuwa.
 
“Har ila yau, muna matukar sha’awar tabbatar da cewa al’umma da kansu sun sami damar mallakar wadannan tsare-tsare. Don haka a wannan fanni, mun sami nasara a yankunan da muka daidaita, za ku sami ayyukan yau da kullum a cikin adadin jihohin da muka yi aiki.
 
“Misali, mun ziyarci unguwar Ngarannam ranar Asabar, za ku ga asibitin yana nan, al’ummar sun koma inda suka koma lokacin da suke fuskantar hare-hare, kuma za ku ga ‘ya’yansu suna yawo.
 
“Don haka a gare mu, wannan mataki ne mai kyau. Ba wai 100% ne yadda muke so mu gani ba amma idan aka kwatanta da inda aka yi shekaru biyar da suka wuce, mun gamsu da cewa gwamnati ta mallaki hannunta kuma an samu ci gaba da goyon bayan da muke ba wa. Ojumu ya kara da cewa gwamnati wajen daidaita wadannan yankuna ya yi matukar amfani.
 
A nata bangaren, babbar mai baiwa mataimakin gwamnan jihar Borno shawara ta fannin fasaha, Dakta Nana Zakama, ta nuna jin dadin ta ga hukumar UNDP bisa gayyatar da ta yi masa na raba tunani kan inganta harkokin tsaro a jihar.
 
“Tun lokacin da aka fara samar da zaman lafiya a yankinmu, Borno ta taka muhimmiyar rawa wajen ganin an samu nasara, irin gudunmawar da muka bayar na jagorancin gwamnanmu. “Kokarin da Borno ta yi na maido da zaman lafiya, sake gina al’umma, da kuma dorewar ci gaba abu ne da ya nuna matukar tsayin daka, kuma a fili yake a matakin gwamnanmu.
 
“Gwamnan Jihar Borno, Babagana Zulum, ya jagoranci tawagar kwararrun ma’aikata wajen tuki da kuma yaba wa shirye-shiryen tabbatar da zaman lafiya ta hanyar sanya hannun jari mai mahimmanci a fannin tsaro, rayuwa, gidaje, lafiya, da jin dadin jama’a da dai sauransu tare da samar da yanayi mai kyau na dawo da sake mayar da jama’a a mutunci,” in ji ta.
 
Shima da yake zantawa da manema labarai yayin taron, jami’in sa ido da tantancewa na hukumar ta UNDP a Nijeriya, Joseph Sopade, ya amince da dimbin kalubalen da UNDP da gwamnatoci da sauran masu ruwa da tsaki ke fuskanta. Sai dai ya bayyana kwarin gwiwar cewa ana fuskantar kalubalen.
 
"Akwai kalubale da yawa amma a gare mu a matsayinmu na ƙwararru, koyaushe muna sa ido kan yadda muke tunani a waje da akwatin don shawo kan waɗannan ƙalubalen. Ɗaya daga cikin ƙalubalen tabbas shi ne yanayin tsaro mai ruwa da tsaki da ƙalubalen shiga cikin al'umma, ƙalubalen hare-haren da ba za a iya tantancewa ba, ƙalubalen nakiyoyi da fashewar bama-bamai da ba shakka, mutanen da sun rigaya sun ji rauni waɗanda rikici ya shafa, mutanen da suke kallo.
 
“Wadannan ƙalubalen suna da girma da yawa amma mu a matsayinmu na UNDP tare da haɗin gwiwar da muka kulla da jami’an gwamnati a jihohin da muke aiki, mun sami nasarar shawo kan wasu matsalolin. Wannan na daya daga cikin dalilan da suka sa muka fara daukar matakan tabbatar da zaman lafiya domin mu ga irin yadda za mu iya daidaita wadannan al'ummomi," in ji Sopade.
 
Mai bai wa Jihar Yobe shawara Kan Harkokin Tsaro, Janar Dahiru Abdulsalam (mai ritaya), ya bayyana cewa jihar ta bayar da gudunmawa sosai wajen tabbatar da zaman lafiya a yankin Arewa maso Gabas.
 
A cewarsa, Yobe za ta ci gaba da yin aiki kafada da kafada da hukumar UNDP da sauran abokanan ci gaban da suka dace da jihar domin inganta daidaito da ingancin matakan tsaro.
 
“Alƙawarinmu na inganta tsaro, haɓaka haƙƙin ɗan’adam, da haɓaka juriyar al’umma ya kasance abin jajircewa.
 
“Kwanan nan, Gwamna Mai Mala Buni ya kaddamar da kwamitin tsare-tsare na tsaro, ya samar da ababen hawa ga jami’an tsaronmu, da kara karfin iya aiki da karfin tabbatar da zaman lafiya da tsaro, tare da tabbatar da shawo kan tungar ‘yan ta’adda,” in ji Janar Abdulsalam.